Produkcji specjalizacja

Produkcji specjalizacja, celowe ograniczenie zakresu produkcji na zasadzie doboru produkcji technologicznie podobnej. Specjalizacja przedmiotowa polega na ograniczeniu zakresu produkcji do wąskiej grupy gotowych wyrobów (a nawet jednego wyrobu), części lub zespołów konstrukcyjnych wyrobu o podobnej technologii wykonania (np. fabryki samochodów, łożysk, śrub). Szczególne znaczenie ma specjalizacja w zakresie wytwarzania zunifikowanych i znormalizowanych (normalizacja) części oraz zespołów konstrukcyjnych. Na tej podstawie tworzone są wydziały i fabryki specjalizujące się w wytwarzaniu części i zespołów przeznaczonych do konstrukcji różnych wyrobów finalnych. Umożliwia to racjonalną koncentrację tej produkcji i przez zwiększenie skali procesu — podniesienie jej efektywności ekonomicznej. Specjalizacja technologiczna opiera się na ograniczeniu zakresu produkcji do niektórych tylko faz procesu technologicznego (np. kuźnie, odlewnie), przy czym zachowuje się zazwyczaj szeroki asortyment produkcji. Pod wpływem s.p. powstają wyspecjalizowane fabryki i ulega odpowiednim przemianom ich wewnętrzna struktura produkcyjna (wydziały, gniazda, linie obróbcze) oraz wyodrębniają się wyspecjalizowane gałęzie przemysłu jako zespoły wyspecjalizowanych fabryk (np. w przemyśle maszynowym wyodrębnia się przemysł motoryzacyjny, obrabiarkowy). Proces s.p. obejmuje wszystkie elementy procesu produkcyjnego i prowadzi do ich technicznego oraz organizacyjnego udoskonalenia. Powstaje możliwość posługiwania się specjalnymi maszynami, urządzeniami i przyrządami dostosowanymi do wykonywania ściśle określonych, masowo powtarzalnych operacji produkcyjnych. Rozwija się również specjalizacja kadr inżynieryjno-technicznych i robotniczych, umożliwiająca lepsze opanowanie procesów technologicznych i zastosowanie nowoczesnej techniki.